Mensen met zwakbegaafdheid (ZB) of een lichte verstandelijke beperking (LVB) zijn bijzonder kwetsbaar voor het ontwikkelen van psychische stoornissen. Deze groep behoeft dan ook uw specifieke aandacht. Zeker in kader van het streven om de ‘juist zorg -tijdig- op de juiste plek’ te leveren. Juist deze patiënten belanden samen met u als (huis)arts vaak in het doolhof en krijgen niet of veel te laat passende zorg. Jouw Orthopedagoog kan u en uw patiënt terzijde staan met diagnostiek, advies en behandeling.
Voor de verwijzing van patiënten met een laag IQ voor behandeling van psychische klachten en psychische stoornissen volgt u in principe de reguliere verwijsroute zoals beschreven in de richtlijnen. Wel is het altijd van belang om niet alleen te kijken naar de ernst en complexiteit van de psychische klachten maar ook naar de ernst en de complexiteit van de cognitieve en adaptieve beperkingen. Daarbij is het van belang om de interferentie tussen de psychische klachten en het lage IQ in te schatten.
⇒ Indien de psychische klachten een direct gevolg (b)lijken van de ZB of LVB (bijvoorbeeld door overvraging op cognitief of emotioneel of praktisch vlak ) en niet voldoen aan alle criteria van de DSM kan eerst een verwijzing naar de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking of binnen de WMO/sociale wijkteams op zijn plaats zijn (www.meezhn.nl / www.meeaz.nl). Verdwijnen de klachten niet ondanks aanpassing van de balans tussen draagkracht en draaglast van de patiënt dan is een tweede stap, het inzetten van behandeling binnen de GGZ.
⇒ Indien de psychische klachten wel last geven maar niet voldoen aan de DSM criteria en de interferentie met het lage IQ licht is, kan behandeling bij de POH GGZ worden ingezet.
⇒ Indien de psychische klachten licht/matig of ernstig zijn maar de interferentie met het lage IQ niet groot (denk aan PTSS bij een zwakbegaafde patiënt) kan de reguliere verwijslijn gevolgd worden naar een reguliere Basis of SGGZ, waaronder Jouw Orthopedagoog.
⇒ Indien er sprake is van een hoge interferentie tussen een ernstig/complex psychiatrisch beeld en een complex/ ernstige cognitieve beperking is het van belang om een verwijzing te doen naar een hoog specialistische GGZ. Of naar Jouw Orthopedagoog voor de naar verwachting kortdurende behandeltrajecten.
Tenslotte:
Juist bij deze patiëntengroep is er vaak sprake van gestapelde problematiek. Soms zal het zo zijn dat er op verschillende gebieden tegelijkertijd zorg ingezet dient te worden. En soms vraagt de casus om een seriële aanpak. Van belang is dat u als verwijzer de regie blijft behouden (de patiënt komt voor een volgende stap waarschijnlijk bij u terug) of af te spreken met andere betrokken wie regie houdt. Ook is het van belang om met elkaar af te spreken om de patiënt bij een doorverwijzing niet los te laten voordat deze patiënt binnen is bij de volgende zorgverlener.
Bij het bepalen van de mate van interferentie kan in sommige casuïstiek de input van een specialist helpend zijn. Het bepalen van de mate van interferentie vraagt in sommige casuïstiek de blik van een specialist. Wij denken graag mee zoals u dat van ons gewend bent.